Nhận định, soi kèo Tajikistan vs Timor Leste, 18h00 ngày 25/3: Không có bất ngờ

Bác sĩ nhận định biểu hiện thường gặp của thanh thiếu niên bị trầm cảm là khí sắc trầm, giảm tập trung chú ý và cảm giác vô dụng. Đa số bệnh nhi đến khám khi triệu chứng xuất hiện hơn 12 tháng và bệnh đã ở mức độ nặng.

Các bác sĩ cũng lưu ý khảo sát trên được thu thập từ phòng khám ngoại trú chuyên khoa của Bệnh viện Tâm thần vào năm 2022, nên không mang tính đại diện cho cộng đồng. Vấn đề đặt ra là vẫn chưa có nhiều nghiên cứu về trầm cảm trên đối tượng thanh thiếu niên được thực hiện tại Việt Nam, dẫn đến hạn chế trong rút ra những đặc điểm phổ quát.

Bác sĩ nhấn mạnh trầm cảm ở thanh thiếu niên là một vấn đề phổ biến, ảnh hưởng đến người bệnh, gia đình và sự phát triển của xã hội nhưng chưa nhận được sự quan tâm đúng mức.

Phụ huynh chưa nhận diện được vấn đề của con trẻ

Cuối năm 2022, tổ chức ActionAid Quốc tế tại Việt Nam cùng một số đơn vị cũng công bố một báo cáo về chăm sóc sức khỏe tâm thần ở trường học, khảo sát trên 1.000 học sinh, giáo viên và phụ huynh. Gần 50% trẻ tham gia khảo sát cho rằng cha mẹ khắt khe và áp lực thất bại trong học tập là hai tác nhân chính ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của các em.

Trước đó, tháng 10/2021, Tổ chức Y tế thế giới, Bộ Y tế, Bộ GD&ĐT đã công bố báo cáo khảo sát hành vi sức khỏe học sinh toàn cầu tại Việt Nam, được nghiên cứu trên quy mô gần 8.000 học sinh từ 13-18 tuổi của 81 trường ở 20 tỉnh, thành.

Kết quả cho thấy có 12,59% học sinh thường xuyên/luôn luôn cảm thấy cô đơn; 16,81% thường xuyên khó tập trung vào làm bài tập về nhà; hơn 15% học sinh thực sự nghĩ đến ý định tự tử.

Theo bác sĩ Nguyễn Huy Du, Quyền Trưởng chương trình Vì sự sống còn, phát triển trẻ em và môi trường (UNICEF), kết quả khảo sát sức khỏe tâm thần vị thành niên quốc gia năm 2022 (trẻ từ 10-17 tuổi) tại Việt Nam đã cung cấp những con số đáng chú ý.

Cụ thể, 21,7% trẻ vị thành niên cho biết có vấn đề về sức khỏe tâm thần; 3,3% trong đó đáp ứng các tiêu chí về rối loạn tâm thần. Vấn đề rối loạn lo âu và trầm cảm chiếm đa số. Tuy vậy, chỉ có 5,1% phụ huynh xác định trẻ cần giúp đỡ.

"Việt Nam không có nhân viên tư vấn hoặc nhân viên công tác xã hội tại trường học để hỗ trợ và tư vấn tâm lý xã hội cho học sinh có vấn đề về sức khỏe tâm thần hoặc gặp phải các rối loạn hành vi", bác sĩ Du nói. 

“Để chăm sóc tốt hơn và toàn diện hơn cho trẻ thanh thiếu niên, cần có những chương trình cộng đồng với mục tiêu cung cấp thông tin cho phụ huynh và thanh thiếu niên, về đặc điểm và biểu hiện của trầm cảm để nhận diện sớm”, bác sĩ Kiều Tiên và các cộng sự tại Bệnh viện Tâm thần TP.HCM bày tỏ.

Các chuyên gia khẳng định cha mẹ và gia đình là nguồn hỗ trợ tốt nhất cho trẻ vị thành niên có vấn đề về sức khỏe tâm thần. Đồng thời, đặt ra vai trò của khám sàng lọc rối loạn trầm cảm, tầm soát sức khỏe tâm thần phải được lồng ghép trong các dịch vụ y tế đa khoa hoặc trong quá trình khám sức khỏe tổng quát cho nhóm đối tượng này.

Đây là năm thuận lợi để thay đổi lối sống (ví dụ như bỏ thuốc lá hay thay đổi nơi cư trú) cũng như bắt đầu những dự án kinh doanh mới.

Có một số người sẽ trải qua khoảng thời gian ngắn vì cô đơn hay thoái trào. Tuy nhiên, hãy nuôi dưỡng tinh thần sáng tạo và tích cực. Một số người mang mệnh Thủy và Mộc dễ bị ảnh hưởng vì những biến động cụ thể trong năm nay - năm Thổ.

Bạn chỉ có thể đạt được sự hài lòng và niềm vui do kết quả thành công của các dự án thực hiện nếu chia sẻ công bằng nguồn lực tạo ra. Đối với người mang mệnh Thổ, sự ổn định sẽ diễn ra trong suốt năm nay giúp họ tổ chức tốt cuộc sống cá nhân cũng như sự nghiệp.

Vào thời điểm đầu năm, bạn sẽ cảm thấy như mình tràn đầy năng lượng. Nhưng bạn cần ngủ đủ giấc mỗi đêm nếu muốn giữ vững mức năng lượng này.

Hãy xem xét kỹ chế độ ăn trong năm nay, cũng như nỗ lực cân bằng cảm xúc, tránh căng thẳng. Một số nhà phong thủy dự đoán năm nay cần chú ý tới khả năng thương tích cũng như các bệnh về gan mật, nhất là người cao tuổi. Bạn không nên quá tự tin hay cực đoan trong cuộc sống hàng ngày.

Giữ bình tĩnh, suy nghĩ nhiều và ít nói sẽ mang lại hiệu quả tốt cho sức khỏe. Ngoài ra, nên tránh một số hoạt động mang tính thăm dò như leo núi, thử cảm giác mạnh. Biệt thự nghỉ dưỡng ở gần sông và rừng là nơi tuyệt vời giúp bạn nghỉ ngơi, tái tạo năng lượng mới.

Nói chung, Chó về tổng thể là khỏe mạnh nhưng tình trạng sức khoẻ của chúng thường có những thay đổi mạnh mẽ. Mặc dù chúng có vẻ bền bỉ nhưng ẩn chứa một số triệu chứng. Hãy thận trọng với bệnh cúm và các bệnh truyền nhiễm khác trong mùa hè và mùa thu.

Bạn nên chú ý đến hệ thống tiêu hóa và cần nhớ rằng, kẻ thù lớn nhất của bạn là chế độ ăn uống không lành mạnh.

Một khi đã bắt tay vào lao động, bạn sẽ liên tục bận rộn. Sự căng thẳng sẽ dẫn đến đau đầu và chứng đau nửa đầu. Trong những trường hợp cực đoan, nó thậm chí có thể dẫn đến chứng kích động thái quá.

Để tạo ra một cơ sở vững chắc, bạn nên bắt đầu thói quen tập luyện, nghỉ ngơi khi cần thiết và các hoạt động mang tính thư giãn như yoga được khuyến khích.

Năm mới ăn gì để giàu có?

Cam, quýt, dừa khô, mỳ, cá nguyên con được cho là sẽ giúp bạn có khởi đầu thật tốt đẹp.

BS Nguyễn Bá Hưng, BV Nam học và hiến muộn Hà Nội cho biết, trong rối loạn tình dục, không chỉ có rối loạn về chức năng sinh lý mà còn gồm cả rối loạn hành vi vượt ra ngoài chuẩn mực đạo đức, văn hoá – lệch lạc tình dục.

Lệch lạc tình dục được xác định là sự phấn khích, hối thúc mang tính cá nhân để thể hiện ra hành vi liên quan đến tình dục trong ít nhất 6 tháng, gây sự đau khổ hoặc trở ngại cho chính cá nhân đó hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý, sức khoẻ của người khác.

- Ác cảm tình dục: Là tình trạng luôn khó chịu, ghê sợ khi đề cập đến chuyện tình dục. Ở phụ nữ, ác cảm tình dục thường gắn liền với lãnh cảm tình dục. Ác cảm tình dục thường gắn với tình trạng ấu dâm, cưỡng dâm hay hiếp dâm trong quá khứ, nhiều trường hợp đeo đẳng họ suốt cả cuộc đời. 

Trong thực tế cuộc sống có nhiều hành vi lệch lạc tình dục

- Quấy rối tình dục: Gồm những hành vi, cử chỉ mang tính kích thích, khêu gợi, gợi dục thường xuyên lặp lại để làm phiền người khác, thậm chí tổn thương người khác.

Các hành vi quấy rối tác động đến cơ thể như: Cố tình đụng chạm, sờ mó, cấu véo, thậm chí tấn công tình dục... Ngoài ra có hành vi quấy rối bằng lời nói có ngụ ý về tình dục.

Hành vi quấy rối phi lời nói bao gồm ngôn ngữ cơ thể không đứng đắn, cử chỉ nháy mắt đưa tình, phô bày tài liệu khêu gợi, khiêu dâm...

Quấy rối tình dục hay gặp nơi nơi công cộng, trong công sở, nhà trường và tình trạng này thường rất khó được giải quyết.

- Lạm dụng tình dục - nghiện tình dục: Nghiện tình dục thường xảy ra với người trẻ tuổi, người có năng lực tình dục cao, đòi hỏi tình dục nhiều lần. Những người này có thể bất chấp hoặc từ bỏ các lợi ích khác như sự nghiệp, công danh, công việc... để đổi lấy lợi ích trước mắt về tình dục.

Nghiện tình dục có thể dẫn tới tình trạng quá độ tình dục và gây nên những tình trạng sức khỏe trầm trọng.

- Phô dâm: Là tình trạng một số người có sở thích khoe phần kín cơ thể của mình với những người lạ mặt. Tình trạng này thường do sự hưng cảm tình dục mạnh mẽ thúc đẩy.

Rối loạn này gặp chủ yếu ở nam giới với biểu hiện là thích khoe “của quý”, còn với phụ nữ rất ít gặp trong việc khoe "cô bé".

- Khiêu dâm: Gần giống như phô dâm nhưng khiêu dâm không gây cho người đối diện cảm giác thô lỗ, sợ hãi mà ngược lại nó mang tính khiêu khích lôi kéo, kích động tình dục người đối diện.

- Cưỡng dâm: Là tình trạng sử dụng hành động phạm pháp có tính chất dâm dục động chạm đến người khác mà không được sự đồng ý và/hoặc sử dụng sức mạnh vũ lực cưỡng ép người khác phải tham gia vào hoạt động tình dục của họ.

- Hiếp dâm: Dùng sức mạnh, bạo lực để đe dọa, ép buộc hãm hiếp người khác mong thực hiện hành vi giao cấu bất chấp sự kháng cự của người khác, hoặc thực hiện hành vi giao cấu với những người chưa hiểu biết, những người đang bị bệnh tâm thần, người đang bất tỉnh... Đây là một hành vi sai trái, vi phạm pháp luật.

- Chạm dâm: Một số người có sở thích đụng chạm, sờ soạng, cọ xát cơ quan sinh dục của mình vào người khác. Rối loạn này hay gặp ở nam giới thể hiện bằng sự chủ định hoặc tận dụng không gian gần gũi để tí đè “cậu nhỏ” lên phần cơ thể của người khác khi đang ở sát với họ hoặc cọ xát bộ phận sinh dục vào các vật dụng khác, cây cối...

Ở phụ nữ ít gặp hơn, một số hay áp sát vòng 1 hay vòng 3 lên người khác.

- Ác dâm, bạo dâm: Là tình trạng một số người thích thỏa mãn tình dục bằng cách gây đau đớn cho người khác như cắn, cào, chửi bới, lấy roi đánh.

- Thị dâm: Là sự thỏa mãn tình dục chỉ đơn giản là ngắm nhìn người khác đang khỏa thân hay nhìn trộm người khác khi họ đang trần truồng và/hoặc lúc họ đang hoạt động tình dục.

- Khổ dâm: Ngược lại với ác dâm, khổ dâm là tình trạng một ai đó được thỏa mãn tình dục khi được người khác hoặc yêu cầu người khác hành hạ mình.

- Ấu dâm hay ái nhi: Là tình trạng thích quan hệ với trẻ em. Ở nước ta, Bộ luật hình sự coi đó là tội phạm hình sự nghiêm trọng có mức án phạt rất cao.

- Ái lão: Ngược lại với ái nhi, ái lão để chỉ những người thích quan hệ tình dục với người già.

- Ái vật: Để chỉ sở thích của một số người thích quan hệ với động vật, với bò với lợn... Ái vật rất có thể xảy ra không chỉ với người có sở thích này mà còn có thể xảy ra với những người sống một mình quanh bầy đàn động vật, thèm khát tình dục mà không có đối tượng để thực hiện.

- Ái tử thi: Chỉ những người thích quan hệ với xác chết. Đây là điều rất khó chấp nhận, hầu như không thấy trong thực tế mặc dù chúng ta có thể thấy trong phim ảnh.

Minh Anh

Giật mình với mối nguy mới từ búp bê tình dục

Ngoài bề mặt có cảm giác như da người, những con búp bê thế hệ mới cho phép điều chỉnh nhiệt độ và thu thập dữ liệu sau mỗi cuộc vui vẻ.

Hầu như trong mọi cuộc chơi của những người đàn ông đều không thể vắng bóng phụ nữ. Bạch công tử là một tay chơi khét tiếng ở Nam kỳ vào những thập niên đầu 1900.

Dĩ nhiên những bóng hồng đã qua tay công tử hào hoa này không phải ít. Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi xin được ghi lại những nhân vật chính đã in đậm trong tâm thức chàng trai George Lê Công Phước

Nhưng trong lần thăm khám mắt cách đây 1 năm, bác sĩ mắt đã phát hiện ra cô bé bị một bệnh di truyền hiếm gặp: bệnh Marfan. Nếu bệnh nhân Marfan không được phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn đến đột tử.

Bé Callie Efurd

Hội chứng Marfan là một rối loạn di truyền của các mô liên kết, bao gồm cả các tạng và cơ, đặc biệt là các cấu trúc khớp, chủ yếu ảnh hưởng lên hệ tim mạch, mắt và xương. Bệnh nhân mắc hội chứng này thường có dáng người gầy, cao, chân tay dài như nhện, nguy cơ tử vong cao do tai biến về tim mạch; mắt bị ảnh hưởng nhiều do sa lệch thuỷ tinh, cận thị nặng và bong võng mạc…

Khám mắt phát hiện bệnh Marfan

Bố mẹ của Callie, Justin và Jamie Efurd nhận thấy con gái họ thường đưa các vật đang cầm dí sát vào mặt. Thoạt đầu, họ nghĩ con gái mình có khó khăn trong việc nhìn. Họ đưa Callie đến các bác sĩ nhi khoa để khám sàng lọc các bệnh về mắt. Mắt cô bé không có vấn đề gì. 

Cô bé được chuyển đến Houston gặp BS Aaron M. Miller - chuyên về khám và phẫu thuật mắt cho trẻ em. Ông đã thực hiện khám có rỏ giãn đồng tử hoàn toàn và đã phát hiện ra vài bất thường: Cô bé bị cận thị rất nặng và có lệch thể thủy tinh. Do lệch thể thủy tinh nên đã phát sinh nhược thị và lác hay còn gọi là mắt lười hoặc mất định thị. Ngoài ra, ông còn thấy Callie cao, chân tay dài và mảnh khảnh. 

Dựa vào tình trạng mắt và khám toàn thân, BS Miller Callie cho rằng Callie có các triệu chứng của hội chứng Marfan. Ông cũng thực sự bối rối khi phải thông báo với bố mẹ Callie rằng bệnh có thể dẫn đến tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Nếu không nhờ lần khám mắt của BS Miller thì cha mẹ em không hề ý thức được là em đang gặp nguy hiểm. Mắt của trẻ luôn có vấn đề nhưng chuyện sống chết lại là bệnh tim của trẻ. Hệ động mạch chủ thường bị giãn rộng dẫn đến nguy cơ phình tách hoặc vỡ. Những ai không được chẩn đoán kịp thời sẽ có nguy cơ đột tử. 

Thực tế là tuổi thọ trung bình của người bị hội chứng Marfan chỉ khoảng 32 tuổi nếu không được chẩn đoán sớm. Lần khám mắt của BS Miller đã giúp cho Callie thoát khỏi nguy cơ  tử vong sớm. Callie là một trong 2 bệnh nhân Marfan mà BS Miller phát hiện trong 10 năm gần đây

Biểu hiện và nguyên nhân của hội chứng Marfan

Bệnh Marfan là một rối loạn di truyền của các mô liên kết. Theo Quỹ Marfan, có khoảng 200.000 trường hợp Marfan được chẩn đoán mỗi năm. Do bệnh ít phổ biến và cảnh báo đối với cộng đồng còn chưa mạnh nên có tới phân nửa người bệnh không biết mình bị mắc bệnh.

Người bệnh bị biến loạn cấu trúc sợi protein do biến dị gene. 3/4 trường hợp bệnh là do di truyền từ cha mẹ. Nếu bố hoặc mẹ bị bệnh thì khả năng di truyền sang con là 50/50. Có khoảng 25% bệnh nhân không có yếu tố di truyền, Callie là một ví dụ. 

Hội chứng này ảnh hưởng đến nhiều phần của cơ thể như tim, xương khớp và mắt. Bệnh nhân thường đi khám khi thấy sự bất thường về phát triển xương. Một vài người khác có ngoại hình nổi bật bởi cao, gầy, khớp lỏng lẻo, khi kéo giãn thử cánh tay họ sẽ thấy nó dài hơn hẳn tay bên kia.

Hội chứng Marfan ảnh hưởng đến thị lực như thế nào?

Cũng như những người cùng bị bệnh này, Callie bị lệch thể thủy tinh do hệ dây chằng níu giữ thể thủy tinh bị đứt hoặc bố trí bất thường. Càng ngày, thể thủy tinh càng lệch đi gây nên tình trạng giảm thị lực. 

Hội chứng Marfan còn gây nên một vài bệnh tại mắt khác nhưng có thể điều trị được như đục thể thủy tinh và glôcôm. Ví dụ như trẻ bị hội chứng này sẽ bị đục thể thủy tinh ngay từ khi còn trẻ, phẫu thuật có thể là phương thức điều trị giúp trẻ cải thiện thị lực. Do những ảnh hưởng lên mắt nên trẻ bị Marfan cần được thăm khám mắt đều đặn.

Làm sao quản lý bệnh nhân bị hội chứng Marfan?

Phát hiện sớm khi còn trẻ giúp cho việc điều trị có thể bắt đầu rất sớm, thực sự là cứu cánh đối với những ai không may mắc hội chứng Marfan. Năm 2015, kết quả khám nghiệm gene và khám tim mạch đã khẳng định chẩn đoán hội chứng Marfan với bé Callie. Kể từ đó, tuy có điều trị đặc hiệu nào được tiến hành nhưng bệnh nhân Marfan nhìn chung sẽ được điều trị riêng rẽ và quản lý các triệu chứng.

Bố mẹ Callie đã cố gắng để cô bé có được một cuộc sống bình thường. Tuy nhiên, phải áp dụng một vài chế độ để giữ cho cô bé có đôi mắt và trái tim khỏe mạnh. 

Cô bé phải dùng thuốc điều chỉnh huyết áp, kiêng chơi thể thao để bảo vệ mắt và tim khỏi chấn thương. Hoạt động thể lực cũng phải cầm chừng, tránh để nhịp tim tăng vọt. Kính gọng đeo cũng cần thiết để tăng thị lực và chống lác mắt. Cứ 3 tháng cô lại được khám mắt 1 lần.

Cô bé sẽ phải khám mắt suốt trong quãng đời còn lại để theo dõi thị lực và giải quyết các vấn đề nảy sinh. 

Cha mẹ Callie luôn lạc quan và thầm cám ơn BS Miller đã chẩn đoán ra bệnh, chung tay giúp họ đương đầu với bệnh tật của con mình. BS Miller như là người đã cứu sống cô bé. Việc chẩn đoán sớm, bắt đầu điều trị và kiểm soát bệnh tật đúng lúc là tiền đề quan trọng nhất giúp Callie vượt qua bệnh tật.

Tại bệnh viện, các bác sĩ đã tiến hành khám và đặt ống nội khí quản, truyền dịch cho bệnh nhi. Qua thăm khám, chụp CT, bác sĩ phát hiện bệnh nhi bị xuất huyết dưới màng cứng thái dương phải, đẩy lệch não qua trái, ghi nhận một phần não bị dập, tình trạng bệnh rất nguy kịch và được chỉ định mổ cấp cứu khẩn cấp.

Quá trình phẫu thuật kéo dài hơn 2 giờ, các bác sĩ đã phải mở nắp sọ thái dương phải của bệnh nhi, gửi ngân hàng mô ở TP.HCM để nuôi nắp sọ. Đồng thời, phẫu thuật viên tiến hành cầm máu vùng não dập, vá chùng màng cứng cho bé.

Đến ngày 9/8, bệnh nhi tỉnh táo, chưa ghi nhận di chứng não. Dự kiến khoảng 3 tháng sau, bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật ghép lại xương sọ cho bệnh nhi.

Bác sĩ Nguyễn Văn Toàn, Khoa Chấn thương chỉnh hình - Bỏng, Bệnh viện Nhi đồng Đồng Nai, cho biết xuất huyết dưới màng cứng thái dương là dạng xuất huyết nguy hiểm. Nếu chậm trễ phẫu thuật sau 2-3 giờ, bệnh nhân có nguy cơ tử vong từ 50-70%, quá trình hồi sức nặng nề, để lại nhiều di chứng.

Để phòng tránh xuất huyết màng cứng thái dương, bác sĩ khuyến cáo các cha mẹ không rung lắc trẻ dưới 1 tuổi, theo dõi sát khi trẻ vui chơi ở những vị trí như giường, ghế, cầu thang.